Λίγα λόγια για τη συνεργασία του ΣΦΚ με το Κέντρο Συμβουλευτικής για την Έκθεση φωτογραφίας "Εκείνη"
Ήταν μεγάλη χαρά και τιμή για τον Σύνδεσμο Φιλολόγων Καστοριάς να αποδεχτεί την πρόταση-πρόκληση του Κέντρου Συμβουλευτικής Γυναικών του Δήμου Καστοριάς και να συμβάλει στην έκθεση αυτή προσφέροντας στην ουσία την έμπνευση μέσα από τον θαυμαστό και πλούσιο κόσμο της ελληνικής λογοτεχνίας! Σας ευχαριστούμε για την ευκαιρία να αναδείξουμε τους γυναικείους χαρακτήρες της ελληνικής λογοτεχνίας, αλλά και να ανιχνεύσουμε αντιλήψεις και συμπεριφορές που εκφράζουν οι λογοτεχνικοί ήρωες διαχρονικά.
Η ιδέα να συνδυαστεί η έκθεση φωτογραφίας με αποσπάσματα από την ελληνική λογοτεχνία ήταν εξαιρετικά εύστοχη, διότι η γυναίκα κυριαρχεί στη λογοτεχνία σε όλες τις εκφράσεις της (έπος, δράμα, ποίηση, πεζογραφία) και όλες τις εποχές, από την αρχαιότητα έως τον 21ο αιώνα. Πάντα γοήτευε η πολύπλευρη γυναικεία ιδιοσυγκρασία, η ποικιλία των ρόλων που αναλαμβάνει στην κοινωνία, οι μικρές και μεγάλες μάχες που δίνει η κάθε μια ηρωίδα...
Η "πιστή" Πηνελόπη, αξιοπρεπής και σεμνή αρχόντισσα, η δυναμική Αντιγόνη, που τελικά τιμωρείται για το θάρρος της, σε αντιπαράθεση με τη φοβισμένη Ισμήνη, η πέτρα του σκανδάλου Ελένη, που αθωώνεται τελικά από τον Ευριπίδη και γίνεται στον Σεφέρη "ένα πουκάμισο αδειανό", δίνουν τη σκυτάλη στην κακοπαθημένη νύφη των Δημοτικών τραγουδιών.
Στην ηθογραφία του 19ου και 20ού αιώνα τα στερεότυπα της κοινωνίας για τη γυναίκα, τις ικανότητές της, τα δικαιώματά της, την ελευθερία της και την κοινωνική της αποκατάστασή είναι βαθιά θεμελιωμένα στη νοοτροπία της ανδροκρατούμενης δημόσιας ζωής. Ωστόσο, παρατηρούμε ότι η λογοτεχνία είναι γεμάτη από γυναικείους χαρακτήρες, που καταρρίπτουν τα στερεότυπα και τελικά κάνουν την επανάστασή τους, αναλαμβάνοντας το τίμημα της απόφασής τους. Η Στέλλα Βιολάντη, η Ρήνη, η Κατινιώ, η Ελισάβετ Μαρτινέγκου, οι γυναίκες του Βιζυηνού και του Παπαδιαμάντη εμπνέουν τους συγγραφείς και γίνονται δυναμικές πρωταγωνίστριες...
Ακόμη και όσες παραμένουν υποταγμένες στη μοίρα που τους όρισαν οι άλλοι, διατηρούν την αξιοπρέπειά τους και αντιμετωπίζονται με σεβασμό από τους συγγραφείς. Η κουτσομπόλα, η γεροντοκόρη, η απατημένη, η χήρα, η άπιστη, η πόρνη... Ο Καζαντζάκης μάλιστα φιλοσοφεί. Ξεχειλίζοντας από θαυμασμό για τη φύση της γυναίκας ο Ζορμπάς πίνει στην υγειά της γυναίκας!
Στην ποίηση βέβαια η γυναίκα εξακολουθεί να διατηρεί τον ερωτικό της συμβολισμό και έτσι να αποτελεί έμπνευση για τις ποιητικές εικόνες του Ελύτη και του Καββαδία.
Στη σύγχρονη λογοτεχνία του μεταπολεμικού κόσμου, η αφήγηση γίνεται πια ρεαλιστική, μερικές φορές πικρή και λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Η γυναίκα γίνεται εξάλλου η ίδια συγγραφέας και πλάθει τις δικές της ηρωίδες, τις ηρωίδες της ζωής, που επιβιώνουν στη σκληρή κοινωνία και κάνουν πράξη τα όνειρά τους. Η αλλαγή του ρόλου και η συμμετοχή των γυναικών στη δημόσια ζωή και την οικονομία, αλλάζει ριζικά και τον χαρακτήρα των ηρωίδων, που αντανακλούν και τις ίδιες τις εμπειρίες των συγγραφέων.
Προσπαθήσαμε λοιπόν να συμπεριλάβουμε όσο πιο πολλούς και αντιπροσωπευτικούς συγγραφείς αλλά και χαρακτήρες από την ανεξάντλητη δεξαμενή της ελληνικής λογοτεχνίας. Σίγουρα θα έχετε κι άλλα παραδείγματα να προσθέσετε... Επισημαίνουμε ανάμεσά τους την ηχηρή παρουσία της καστοριανής λογοτεχνίας, στον λόγο του Ηλία Παπαμόσχου, της Σοφίας Κλειούση, του Αλέξανδρου Μακρίδη και της Ιόλης. Ο καθένας ας απολαύσει τον δημιουργικό συνδυασμό λόγου και εικόνας, χάρη στην εμπνευσμένη φωτογράφηση των μελών της Φωτογραφικής Λέσχης.
Μιας και η μέρα είναι αφιερωμένη στη γυναίκα, επισημαίνουμε ότι οι γυναίκες σήμερα έχουν αναδειχθεί πρωταθλήτριες της ανάγνωσης. Σίγουρα η λογοτεχνία επιδρά ευεργετικά στην ψυχή και το πνεύμα των γυναικών. Μέσα στις σελίδες των βιβλίων μπορούν να βρουν τη διέξοδο που αναζητούν, τα βιώσουν το όνειρο, να καλλιεργήσουν την αυτοπεποίθησή τους και να υιοθετήσουν τα πρότυπα που θα τις οδηγήσουν να αλλάξουν τη ζωή τους. Στη λογοτεχνία δεν υπάρχουν θύματα!! Καλό διάβασμα λοιπόν!
Σύνδεσμος Φιλολόγων Καστοριάς
(Το παραπάνω κείμενο αναγνώστηκε στα εγκαίνια της Έκθεσης Φωτογραφίας του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών Καστοριάς)
Η ιδέα να συνδυαστεί η έκθεση φωτογραφίας με αποσπάσματα από την ελληνική λογοτεχνία ήταν εξαιρετικά εύστοχη, διότι η γυναίκα κυριαρχεί στη λογοτεχνία σε όλες τις εκφράσεις της (έπος, δράμα, ποίηση, πεζογραφία) και όλες τις εποχές, από την αρχαιότητα έως τον 21ο αιώνα. Πάντα γοήτευε η πολύπλευρη γυναικεία ιδιοσυγκρασία, η ποικιλία των ρόλων που αναλαμβάνει στην κοινωνία, οι μικρές και μεγάλες μάχες που δίνει η κάθε μια ηρωίδα...
Η "πιστή" Πηνελόπη, αξιοπρεπής και σεμνή αρχόντισσα, η δυναμική Αντιγόνη, που τελικά τιμωρείται για το θάρρος της, σε αντιπαράθεση με τη φοβισμένη Ισμήνη, η πέτρα του σκανδάλου Ελένη, που αθωώνεται τελικά από τον Ευριπίδη και γίνεται στον Σεφέρη "ένα πουκάμισο αδειανό", δίνουν τη σκυτάλη στην κακοπαθημένη νύφη των Δημοτικών τραγουδιών.
Στην ηθογραφία του 19ου και 20ού αιώνα τα στερεότυπα της κοινωνίας για τη γυναίκα, τις ικανότητές της, τα δικαιώματά της, την ελευθερία της και την κοινωνική της αποκατάστασή είναι βαθιά θεμελιωμένα στη νοοτροπία της ανδροκρατούμενης δημόσιας ζωής. Ωστόσο, παρατηρούμε ότι η λογοτεχνία είναι γεμάτη από γυναικείους χαρακτήρες, που καταρρίπτουν τα στερεότυπα και τελικά κάνουν την επανάστασή τους, αναλαμβάνοντας το τίμημα της απόφασής τους. Η Στέλλα Βιολάντη, η Ρήνη, η Κατινιώ, η Ελισάβετ Μαρτινέγκου, οι γυναίκες του Βιζυηνού και του Παπαδιαμάντη εμπνέουν τους συγγραφείς και γίνονται δυναμικές πρωταγωνίστριες...
Ακόμη και όσες παραμένουν υποταγμένες στη μοίρα που τους όρισαν οι άλλοι, διατηρούν την αξιοπρέπειά τους και αντιμετωπίζονται με σεβασμό από τους συγγραφείς. Η κουτσομπόλα, η γεροντοκόρη, η απατημένη, η χήρα, η άπιστη, η πόρνη... Ο Καζαντζάκης μάλιστα φιλοσοφεί. Ξεχειλίζοντας από θαυμασμό για τη φύση της γυναίκας ο Ζορμπάς πίνει στην υγειά της γυναίκας!
Στην ποίηση βέβαια η γυναίκα εξακολουθεί να διατηρεί τον ερωτικό της συμβολισμό και έτσι να αποτελεί έμπνευση για τις ποιητικές εικόνες του Ελύτη και του Καββαδία.
Στη σύγχρονη λογοτεχνία του μεταπολεμικού κόσμου, η αφήγηση γίνεται πια ρεαλιστική, μερικές φορές πικρή και λέει τα πράγματα με το όνομά τους. Η γυναίκα γίνεται εξάλλου η ίδια συγγραφέας και πλάθει τις δικές της ηρωίδες, τις ηρωίδες της ζωής, που επιβιώνουν στη σκληρή κοινωνία και κάνουν πράξη τα όνειρά τους. Η αλλαγή του ρόλου και η συμμετοχή των γυναικών στη δημόσια ζωή και την οικονομία, αλλάζει ριζικά και τον χαρακτήρα των ηρωίδων, που αντανακλούν και τις ίδιες τις εμπειρίες των συγγραφέων.
Προσπαθήσαμε λοιπόν να συμπεριλάβουμε όσο πιο πολλούς και αντιπροσωπευτικούς συγγραφείς αλλά και χαρακτήρες από την ανεξάντλητη δεξαμενή της ελληνικής λογοτεχνίας. Σίγουρα θα έχετε κι άλλα παραδείγματα να προσθέσετε... Επισημαίνουμε ανάμεσά τους την ηχηρή παρουσία της καστοριανής λογοτεχνίας, στον λόγο του Ηλία Παπαμόσχου, της Σοφίας Κλειούση, του Αλέξανδρου Μακρίδη και της Ιόλης. Ο καθένας ας απολαύσει τον δημιουργικό συνδυασμό λόγου και εικόνας, χάρη στην εμπνευσμένη φωτογράφηση των μελών της Φωτογραφικής Λέσχης.
Μιας και η μέρα είναι αφιερωμένη στη γυναίκα, επισημαίνουμε ότι οι γυναίκες σήμερα έχουν αναδειχθεί πρωταθλήτριες της ανάγνωσης. Σίγουρα η λογοτεχνία επιδρά ευεργετικά στην ψυχή και το πνεύμα των γυναικών. Μέσα στις σελίδες των βιβλίων μπορούν να βρουν τη διέξοδο που αναζητούν, τα βιώσουν το όνειρο, να καλλιεργήσουν την αυτοπεποίθησή τους και να υιοθετήσουν τα πρότυπα που θα τις οδηγήσουν να αλλάξουν τη ζωή τους. Στη λογοτεχνία δεν υπάρχουν θύματα!! Καλό διάβασμα λοιπόν!
Σύνδεσμος Φιλολόγων Καστοριάς
(Το παραπάνω κείμενο αναγνώστηκε στα εγκαίνια της Έκθεσης Φωτογραφίας του Συμβουλευτικού Κέντρου Γυναικών Καστοριάς)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου